Zbog toga je važno prepoznati simptome ovog stanja, razumjeti potencijalne uzroke i znati kako pravilno reagovati kada vaše dijete ima dijareju. Više o svemu ovome, pročitajte u našem današnjem tekstu.
Šta je dijareja?
Dijareja je stanje koje karakteriše povećana učestalost i tečnost stolice. Ovo stanje može varirati od blage, kratkotrajne epizode, do ozbiljnog, dugotrajnog problema koji može dovesti do dehidracije organizma i drugih komplikacija, naročito kod beba i male djece.
Klinička definicija dijareje uključuje nekoliko aspekata:
- Učestalost: Dijareja se često definiše kao tri ili više tečnih stolica dnevno. Kod beba, ovo može varirati, jer su njihove stolice obično mekše nego kod starije djece i odraslih.
- Konzistencija: Stolice su tečne ili vodene, što je rezultat smanjene apsorpcije vode i elektrolita u crijevima.
- Trajanje: U zavisnosti od trajanja, razlikujemo akutnu i hroničnu dijareju. Akutna dijareja traje nekoliko dana, obično manje od dvije sedmice. Najčešće je uzrokovana infekcijama ili prehranom. Hronična dijareja traje duže od četiri sedmice i može biti uzrokovana različitim hroničnim stanjima poput upalnih bolesti crijeva, malapsorpcije ili intolerancije na hranu.
Dijareja kod beba
Kod beba, dijareja se može definisati kao nagli porast broja stolica koje su znatno tečnije od uobičajenih. Budući da bebe imaju različite uzorke stolica i na to da im je i normalna stolica mnogo tečnija od stolice kod odraslih, roditelji treba da obrate pažnju na sve promjene u konzistenciji i učestalosti stolice u odnosu na njihov uobičajeni obrazac.
Najčešći uzroci dijareje kod beba
Dijareja kod beba može biti uzrokovana različitim faktorima, a prepoznavanje uzroka je ključno za pravilno liječenje i brigu o bebi. Evo najčešćih uzroka dijareje kod beba:
1. Virusne infekcije
- Rotavirus: Jedan od najčešćih uzroka dijareje kod beba i male djece. Ovaj virus može izazvati tešku dijareju, povraćanje, groznicu i dehidraciju.
- Norovirus: Takođe čest uzrok, posebno u zimskim mjesecima. Norovirus Izaziva akutni gastroenteritis sa simptomima poput dijareje, povraćanja i bolova u stomaku.
- Adenovirus: Može izazvati respiratorne simptome, ali i gastroenteritis sa dijarejom i povraćanjem.
2. Bakterijske infekcije
- Salmonela: Čest uzrok dijareje, naročito u slučajevima konzumacije kontaminirane hrane ili vode.
- Escherichia coli (E. coli): Može izazvati dijareju, koja ponekad može biti veoma ozbiljna i praćena krvlju u stolici.
- Campylobacter: Bakterija koja često uzrokuje dijareju kod beba, posebno nakon konzumacije nepasterizovanog mlijeka ili kontaminirane hrane.
3. Parazitske infekcije
- Giardia lamblia: Parazit koji može izazvati dugotrajnu dijareju kod beba. Najčešće se prenosi kontaminiranom vodom.
- Cryptosporidium: Još jedan parazit koji može izazvati dijareju, često kroz kontaminiranu vodu ili hranu.
4. Promjene u prehrani
- Uvođenje nove hrane: Kod beba koje počinju jesti čvrstu hranu može doći do dijareje.
- Alergije na hranu: Alergije na proteine kravljeg mlijeka, soju, jaja, ili druge namirnice takođe mogu izazvati dijareju.
- Intolerancija na laktozu: Neke bebe mogu biti intolerantne na laktozu, što može uzrokovati dijareju nakon konzumiranja mliječnih proizvoda.
5. Antibiotici
- Poremećaj crijevne flore: Upotreba antibiotika može uništiti dobre bakterije u crijevima, što može dovesti do dijareje. Ovaj problem se često naziva antibiotski asocirana dijareja.
6. Nicanje zubića
Iako nije direktan uzrok, nicanje zubića može biti praćeno blagom dijarejom kod nekih beba zbog pojačane salivacije i promjena u ishrani.
Šta učiniti ukoliko vaše dijete ima dijareju?
Ukoliko vaše dijete ima dijareju, najvažnije je da spriječite da dođe do dehidracije organizma ili da liječite dehidraciju, ako je već prisutna.
Dakle, veoma je važno da djetetu dajete više tečnosti nego što mu obično dajete, obavezno poslije svake stolice. Preporučuje se korišćenje tečnosti poput oralnog rastvora za rehidraciju, vode, soka od jabuka, rižine vode, supe i jogurta.
Osim toga, važno je i da ga adekvatno hranite, kako ne bi došlo do nutritivnih poremećaja. Dajte mu manje obroke više puta u toku dana.
Kada je u pitanju hrana, za novorođenčad koja se hrani majčinim mlijekom se preporučuje nastavak unošenja majčinog mijleka; za djecu koja već jedu čvrstu hranu, savjetuje se davanje riže, mrkve, nemasnog mesa, ribe, banana i kifle. Naravno, ova hrana trebe da bude dobro skuvana i ispasirana, kako bi je dijete lakše svarilo.
Kada se obratiti ljekaru?
Dijete treba odvesti ljekaru ukoliko se simptomi ne povuku nakon 24 sata, ukoliko ima brojne tečne stolice, često povraća i stalno je žedno, ukoliko malo jede i pije, ukoliko ima visoku temperaturu, ukoliko se pojavi krv u stolici, ukoliko dođe do poremećaja svijesti ili primijetite osip na koži.
Naime, pored dehidracije, ozbiljna dijareja može dovesti do elektrolitnih poremećaja i poremećaja acidobazne ravnoteže, što zahtijeva hitnu medicinsku pomoć i bolničko liječenje.
Brza reakcija i pravovremeno traženje medicinske pomoći su ključni za izbjegavanje komplikacija i brz oporavak vašeg djeteta.